woensdag 19 september 2012

De duistere zijde van Wallonië

Degenen die een beetje thuis zijn in de Belgische cinema, zullen instemmend knikken bij het verhaal dat ik jullie nu ga vertellen. Voor mijn bachelorthesis ben ik me op dit moment aan het verdiepen in de filmwereld van onze Zuiderburen en ik moet zeggen, het bevalt me zeer. Vlaams én Waals, allebei verslind ik op dit moment. 


De afgelopen dagen heb ik me laten verrassen door de bekendste Waalse regisseur, eigenlijk regisseurs, namelijk de broers Jean-Pierre en Luc Dardenne. Grappig is dat ik na twee films al het gevoel had dat ik een beetje grip kreeg op hun stijl. Film numero drie bevestigde dit alleen maar. 

De gebroeders Dardenne maken tragische doch zeer realistische films. Ze belichten de duistere zijde van Wallonië. Werkeloosheid, drankproblemen, armoede, immigratie. Hun films kenmerken zich door troosteloosheid. Mijn eerste ontdekking was Rosetta, een film uit 1999. Dit drama vertelt het verhaal van een meisje dat in een stacaravan woont met haar alcoholische moeder. Ze heeft geen mensen om op terug te vallen en werkt iedereen die op haar (werk)pad komt direct weg. Samen zijn kent ze niet. Op mooie wijze tonen de Dardennes in deze film hoe omgeving iemand vormt. Moeilijk is wel de alles behalve sympathieke Rosetta, gespeeld door Émilie Dequenne. Ze overtuigt zeker in haar stuursheid, maar weet het hart van de kijker niet vaak te verwarmen.  


L'enfant, uit 2005, doet dat wel. Deze tragedie gaat over een jong verliefd stel met weinig kansen. Bruno is een dief, of eigenlijk boefje gezien zijn speelsheid en naïviteit. Wanneer zijn vriendinnetje Sonia zwanger raakt, weet hij dus ook niet goed wat hij moet doen. Het kind verkopen zodat ze fijn wat geld hebben om leuke dingen te doen? Met L'enfant tonen de Dardennes wederom wat kansloze situatie met iemand kan doen. Schrijnend is het gevecht om te overleven, maar heerlijk is de liefde in deze film die overwint. 

Tot slot zag ik vandaag Le silence de Lorna, uit 2008. Een paar weken geleden deed ik ook al een poging om deze film te zien, na een krap kwartier staakte ik echter door het deprimerende karakter. Vandaag lukte het me wel om hem uit te kijken. Le silence de Lorna focust zich op de illegale praktijken van het Belg worden. Buitenlanders trouwen tegen betaling met een Belg en kunnen zo een nieuwe nationaliteit verkrijgen. Duister is deze wereld waar de Albanische Lorna zich in begeeft. Huwen voor geld, het gebeurt vast, daar in die zwak verlichte steegjes in Wallonië.


Naast de thematiek uit de stijl van de Dardennes zich ook duidelijk in de filmtechniek. Bij alle drie de films had ik geen idee in welke Waalse stad ze afspeelden, terwijl de stedelijkheid wel een duidelijke rol speelde. Het waren geen tragedies over het arme platteland. De Dardennes houden de camera echter close. Het zijn duidelijk portretten van mensen. Ook is de bewegelijkheid van de camera opmerkelijk. Wederom geeft dat een persoonlijk effect. Tot slot moest ik glimlachen bij de drie beginshots en de drie eindes: wat een overeenkomst! Plotseling zit je in een film van de gebroeders Dardenne, en voor je het weet ben je er ook weer uit. Meesters van hun eigen stijl zijn het. Zeker een aanrader.

1 opmerking: