Onze zuiderburen weten wel films te maken

Ik ben een filmfanaat. Amerikaans, Frans, maar misschien wel het liefst kijk ik naar Belgische films. Begin september pakte ik daarom met mederedacteur Steffie de trein naar Oostende. Naar het Film Festival van Oostende. Daar zagen we Belgische film, of eigenlijk, Vlaamse film. 

Het Film Festival van Oostende voor Belgische film? Nee, daar vergis je je. Het FFO is het jaarlijkse feestje rondom de Vlaamse film. Alle bekende Vlamingen schuiven aan; geen Waalse titel verschijnt op de schermen. Dat roept vragen op. Heeft België naast verdeelde regeringen, verdeelde media en verdeelde feestdagen ook een verdeelde filmindustrie? Een Vlaamse en een Waalse? Zo lijkt het wel als je in Oostende rondloopt.

Een gespleten land
België is een gespleten land met twee talen, twee identiteiten, Franstalige en Nederlandstalige media, Franstalige en Nederlandstalige cultuurfondsen.Men kent elkaar niet, was de belangrijkste constante in de reeks documentaires, getiteld Het België van, die vorige zomer door de VPRO werd uitgezonden. Enkel wanneer België voetbalt en wint, is er een gevoel van eenheid. De rest van de tijd noemt men zich liever Waal of Vlaming, nooit Belg. De wortels van deze culturele gespletenheid zijn terug te vinden in de geschiedenis. Het ontstaan van België in 1830, de geschiedenis van collaboratie en verzet in Eerste Wereldoorlog en de Tweede Wereldoorlog: telkens werd eenwording bemoeilijkt.

Ook vandaag de dag is dit actueel. Het ontbreken van onderling contact leidt nog steeds tot stereotypering in de beeldvorming en vooroordelen over en weer. ‘Domme Walen’ versus ‘op geld beluste vrije Vlamingen’ beperkt zich niet enkel tot Belgenmoppen, maar is ook terug te zien in de politiek. Onbegrijpelijke kwesties, zoals de Vlaamse dan wel Waalse toe-eigening van een kiesdistrict leidde tot de langste kabinetsformatie ooit.

Verder lezen?

Aubergine-tatin

Tijd voor een recept op deze rustige zondag. Ik weet niet waar de maanden augustus en september zijn gebleven, maar als ik naar buiten kijk kan ik er niet onderuit: het is oktober, het is herfst. De bomen voor mijn raam zitten vol gele blaadjes. Elke morgen word ik wakker van het geluid van een blaasmachine. Blaadjes dwarrelen naar boven, naar beneden. Qua keuken betekent dit pompoen en nog meer pompoen. Heerlijk! Wanneer je echter zin hebt in iets nieuws én tijd hebt voor iets nieuws, probeer dit dan eens: Aubergine-tatin. Inderdaad de omgekeerde appeltaart van de zusters Tatin, maar dan hartig met aubergine. Jummie op een regenachtige herfstdag!

Recept

300 gram bloem
150 gram koude boter in blokjes

snuf zout

1 eierdooier

half bosje tijmtakjes

paar blaadjes salie

3 aubergines

4 rode uien

half bosje tijm

2 el rietsuiker of bruine basterdsuiker

3 el geroosterde pijnboompitten 

75 gram feta

peper en zout

Verwarm de oven voor op 180 graden. Maak eerst het zanddeeg. Meng de bloem samen met de koude boter en het zout in de kom van de keukenmachine. Laat draaien tot het grove korrels worden. Doe dan de eidooier erbij en de takjes tijm en salie. Breng goed op smaak met peper en zout. Laat nog een paar keer draaien. Voeg een paar druppel koud water toe en pulseer nog even tot dat het deeg net samenhangt. Het geheim van een mooi bros deeg zit hem in niet te lang kneden. Pak het deeg in wat plasticfolie en leg een uur in de koelkast om te rusten.

Snijd de aubergine in plakken van ongeveer 1 cm dik. Vet een bakplaat royaal in met olijfolie, strooi er peper en zout op en beleg de hele plaat met de plakken aubergine. Bestrooi met peper en zout en druppel nog wat olijfolie over de aubergine. Zet in de oven en bak de plakken in ongeveer 25 minuten mooi gaar en bruin. Keer ze na een kwartier om, zodat de andere kant ook bruin wordt.

Snijd ondertussen de uien in ringen en fruit ze samen met de rest van de tijm op laag vuur in olijfolie tot ze zacht zijn. Voeg een eetlepel rietsuiker toe en roer af en toe. Breng de uien op smaak met peper en zout.

Leg een stuk bakpapier op de bodem van een springvorm. Doe de rand eromheen en knip de loshangende stukken bakpapier weg. Vet de vorm in met boter of olijfolie (vergeet de zijkanten niet!). Bestrooi de bodem met een eetlepel rietsuiker en de geroosterde pijnboompitten. Leg de aubergineplakjes er dakpansgewijs op en verdeel de uienringen hierover.

Bestuif het aanrecht met bloem en rol het deeg hierop uit tot een cirkel. Druk dit op de groenten in de bakvorm. Stop goed in bij de rand. Maak een gaatje in het midden, zodat het vocht kan verdampen.

Zet de taart in de oven en bak in 35 minuten tot het deeg mooi goudbruin is en de groenten gekaramelliseerd zijn. Haal de taart uit de oven en laat even rusten. Keer hem op een groot bord om en bestrooi met de verkruimelde feta. 

Recept van Yellow Lemon Tree

Mute

De korte animatiefilm MUTE ging tijdens NFF 2013 in première en zorgde voor een daverend applaus. Vorige week was de officiële release van de film van studio Job, Joris & Marieke en ik kan natuurlijk niet anders dan hem met jullie delen. Fantastisch! 

La vie d’Adèle

Een comic-of-age drama gebaseerd op een stripverhaal. La vie d’Adèle won afgelopen voorjaar de Gouden Palm op Cannes. Begrijpelijk, hoewel het wel een lange zit is.

Drie uur duurt de speelfilm van regisseur Abdellatif Kechiche (La Graine et le Mulet). We zien de jonge Adèle (Adèle Exarchopoulos) zich langzaam van 15-jarig schoolmeisje ontluiken tot volwassene. Haar wereld wordt op de kop gezet wanneer ze Emma (Lea Séydoux) ontmoet, een jonge vrouw met blauw haar, een lesbienne. Meisjes gaan niet altijd uit met jongens, leert Adèle. Meisjes en meisjes: het is ook een mogelijkheid.

Hoewel we Adèle een aantal bepalende jaren volgen, gebeurt er weinig in de film. La vie d’Adèle is een registratie van een leven, van Adèle’s leven. Kechiche maakt als het ware van fictie documentaire. Overzichtsshots blijven uit. We zitten Adèle op de huid. Ze wordt geregistreerd door de camera. Ook muziek wordt amper ingezet om drama te creëren. Wanneer Adèle danst, oké, maar verder eigenlijk niet. De film blijft puur.

Een belangrijk element in het verhaal zijn de verlangens van Adèle. Door haar contact Emma ontdekt ze haar lusten.  Kechiche houdt zich niet in met expliciete seksscènes. Hij gaat hier wel ver mee. Vaak zien we Emma en Adèle naakt en kreunend. Een van deze scènes duurt ruim vijf minuten. Natuurlijk past dit bij het idee een leven te registreren, maar ongemakkelijk word je er wel van. Vooral wanneer na vijf minuten wederom een naakte verhandeling volgt.

De film is gebaseerd op de autobiografische graphic novel van Julie Maroh, Le bleu est une couleur chaude. Van een strip naar een film. Opvallend is daarom het ijzersterke dialoog. Ongemakkelijke familiedinertjes, mooie voordrachten op school: de woorden zijn sterk.

Tenslotte zijn er de twee actrices. La vie d’Adèle wordt gedragen door het ontroerende acteerspel. Lea Séydoux is in Frankrijk al een grote actrice (Les adieux a la reine, Inglourious Basterds, Midnight in Paris) en weet ook hier te overtuigen. Adèle Exarchopoulos is een nieuw talent. En wat voor een! Ze speelt prachtig naturel. Pure emoties verschijnen op haar gezicht. Tranen biggelen over haar ronde gezichtje, langs haar halfopen mond. Met name in de eetscènes valt ze op. We zien het weinig in films, maar Exarchopoulos eet overtuigend. Ze hapt, ze smakt, ze eet. Gyros, spaghetti, nog meer spaghetti. Ontroerend en intiem tot in de laatste minuut.

Zweedse kaneelbroodjes

Zweedse kaneelbroodjes. Jullie zagen ze afgelopen week al voorbij komen. Een recept kon dus ook niet uitblijven. Al lange tijd stonden ze op mijn 'homemade lijstje'. Ik ben nog nooit in Zweden geweest en heb ze dus nog nooit 'echt' gegeten. Vergelijken kan niet, maar - al zeg ik het zelf - mijn eigen versie was best goed. Hopelijk krijg ik komend jaar de kans om echte Zweedse kanelbullar te proeven. Naar Zweden binnen een jaar? Ik ga de 'uitdaging' aan. 

Recept

525 g bloem

100 gram suiker

½ theelepel zout

½ theelepel kardemom

60 gram gesmolten roomboter

1 zakje droge gist 

3,25 dl. lauwe melk.

Voor de vulling heb je nodig :

70 gram roomboter

70 g suiker 

10 g kaneel

Afwerken met : 1 geklopt eitje, witte greinsuiker

Doe het meel in een grote mengkom en meng er de kardemom doorheen. Maak in het midden een kuiltje. Strooi aan de buitenkant van het meel het zout. In het kuiltje doe je de gist en de suiker en dan giet je er de gesmolten boter bij. Roer met een vork in het kuiltje de boter erdoor heen. Voeg dan steeds een scheutje melk toe, dat je vervolgens met de vork weer goed doorroert. Op een gegeven moment krijg je een flinke klodder deeg en daarom heen nog wat meel; roeren gaat niet meer zo gemakkelijk. Dan doe je de vork weg, en ga je het geheel met de hand goed doorkneden. Als je een mooie bol deeg hebt, kneed je nog zeker 6 minuten. Vergeet niet af en toe de deegbal op de tafel te gooien; dit bevordert het rijsproces. Zet de kom met een vochtige theedoek eroverheen op een tochtvrije plek een half uurtje om te rijzen. 

Meng intussen de boter, suiker en kaneel voor de vulling. Haal een bakrooster uit de oven en leg er een vel bakpapier op. Als het deeg gerezen is, bestuif het aanrecht of keukentafel met meel en rol het deeg uit tot een rechthoekige plak van ongeveer 1 cm dik. Bestrijk de plak met het botermengsel. Rol de plak op tot een dikke worst. Snij vervolgens van de rol, gelijke plakken van ongeveer 1,5 cm en leg de plakjes op het bakpapier. Leg een theedoek over de bakplaat en laat de kanelbullar rijzen, ongeveer een uur. Verwarm de oven voor op 250 graden. Als de rolletjes deeg gerezen zijn, bestrijk ze dan met het geklopte ei en bestrijk ze met geklopt ei en strooi er de greinsuiker over. Schuif de roosters in de oven en bak de broodjes op 225 graden zo’n 15 minuten. Ze moeten lichtbruin zijn. Let op: boter en suiker gaat karamelliseren. Draai de broodjes op tijd om! Laat ze even afkoelen en dan..... smullen maar.

Nieuwe tieten

Geboren met een grote kans op kanker. Wat doe je? Wachten of preventief ingrijpen? Filmmaakster Sacha Polak maakte een documentaire over haar dilemma rondom borstkanker. Haar eigen moeder stierf op 29-jarige leeftijd aan deze ziekte. Wat doet Polak?  

Zie Nieuwe Tieten hier. 

Weekend, eindelijk

Na bijna twee weken eindelijk weekend. In bed liggen, thee drinken, thuis zijn, voor me uit staren.. Ik was er aan toe.