Crisis in kwaliteit

Journalistiek is niet meer wat het geweest is, hoor je wel vaker. Nog geen twintig jaar geleden was de journalistiek een hoogstaande sector die jou op de hoogte hield van wat er gebeurde. Puur, kritisch en eerlijk waren de kenmerken ervan. De wereld had op dat moment een democratische golf waarin de waarheid verkondigen paste. Tegenwoordig zinkt de journalistiek echter lager en lager. Door media zoals het internet kan iedereen publiceren. Iedereen kan zijn mening geven en de waarheid, wat is dat nog? Waar is de deskundige met verstand gebleven?

Afgelopen zaterdag stond er een interessant artikel van Petra Stienen in de Volkskrant. Stienen is deskundige in de Arabische landen en heeft een druk half jaar achter de boeg met de Arabische Lente. Menigmaal werd ze gevraagd voor toelichtingen. Stienen levert in haar artikel echter kritiek hierop. "In de nieuwsuitzendingen op de Nederlandse televisie", zegt ze, "krijgen we slechts een fractie te zien van de 1001 waarheden van de Arabische wereld." De journalistiek mist zijn kwaliteit. Reporters bewegen zich door de straten van bijvoorbeeld Caïro, filmen wat, monteren dit naar twee minuten en sturen dat op. Hoe kan je hier nu ten eerste diepgang in stoppen? En ten tweede de waarheid in stoppen? Een situatie heeft zoveel kanten, zoveel perspectieven, er is niet een beeld van twee minuten dat een situatie kan vangen.

Journalistiek is complex. Volgens de Van Dale is journalistiek "het verzamelen en verstrekken van informatie omtrent het dagelijks gebeuren via de media", maar welke informatie? Ook levert Stienen kritiek op de manier waarop redacties de informatieverstrekking aanpakken. Correspondenten in de Arabische wereld praten over Syrië, Egypte, Tunesië en Marokko hoewel de situaties overal anders zijn. Waarom niet verdiepen in een gebied, waarom een beeld moeten schetsen over alles? Hoe kan dat ooit voor kwaliteit staan?

Misschien denk je nu "maar ja dit gaat toch over het korte nieuws, kijk naar achtergrondprogramma's voor meer kwaliteit". Was dat maar zo? Ook daar laten we steken vallen. In de achtergrondprogramma's komen dezelfde deskundigen weer aan het woord en hoewel ze misschien in plaats van twee minuten tien minuten de tijd krijgen om te praten, de echte situatie komt ook hier niet naar voren. Helaas, de journalistiek is niet meer wat het geweest is.